شوره سر یکی از مشکلات رایج پوست و مو است که حاصل از سلول های مرده روی پوست است که می تواند به موی فرد هم بچسبد. سلول های مرده در مو و پوست سر سالم قابل رویت نیستند. علائمی از وجود شوره روی پوست سر وجود دارد مثل خشکی پوست و خارش. تقریباً ۴۰ درصد از افراد بالای ۳۰ سال به شوره سر مبتلا هستند.

اگرچه پوسته های شوره ممکن است شبیه هم به نظر برسند، اما می توانند به دلایل انواع مختلفی از شرایط پوست سر ایجاد شوند. دانستن اینکه کدام نوع شوره سر را دارید برای خلاص شدن از شر پوسته ها و خارش ناشی از آن مهم است و همچنین می تواند به شما کمک کند تا اقدامات لازم را برای درمان علت زمینه‌ای انجام دهید.

انواع شوره سر

انواع مختلفی از شوره سر وجود دارد که هرکدام علت خاصی دارند. برخی از انواع آن را می‌توان به راحتی با تغییراتی در روال مراقبت از مو یا با درمان های خانگی شوره سر درمان کرد. انواع دیگر شوره سر ممکن است به داروهای تجویزی نیاز داشته باشد.

شوره سر پوست خشک

این نوع از رایج‌ترین شوره سر می باشد. معمولاً در ماه های زمستان بیشتر اتفاق می افتد. زیرا هوای سرد و گرمای داخل خانه می تواند پوست شما از جمله پوست سر را خشک کند. شستن مکرر موها در آب داغ نیز می‌تواند منجر به خشکی پوست سر شود. پوست سر خیلی خشک می‌تواند تحریک شده و سلول‌های پوست را از بین ببرد. پوسته های خشک شوره سر کوچک و سفید هستند. برای کمک به جلوگیری از خشکی پوست، از شامپو های مرطوب کننده استفاده کنید. درمان های خانگی، مانند ماساژ پوست سر با روغن نارگیل، ممکن است به تسکین خارش و جلوگیری از خشک شدن پوست سر کمک کند.

شوره سر پوست چرب

در زیر سطح پوست شما غددی وجود دارد که سبوم تولید می کنند، ماده روغنی که به مرطوب کردن و محافظت از پوست شما کمک می کند. هنگامی که این غدد چربی بیش از حد سبوم تولید می کنند، می توانند موهای شما را چرب کنند. همچنین، روغن اضافی می‌تواند به هم چسبیده، پوست سر شما را تحریک کرده و باعث شوره سر شود. پوسته های شوره سر پوست های چرب، بزرگتر از شوره های پوست خشک هستند. پوسته ها ممکن است بیشتر زرد به نظر برسند تا سفید، و همچنین ممکن است روغنی تر به نظر برسند. درماتیت سبورئیک شکل شدیدتری از شوره سر پوست چرب است. شامپو زدن منظم و استفاده از شامپو ضد شوره سر با اسید سالیسیلیک ممکن است به حفظ پوست چرب کمک کند.

شوره سر مرتبط با قارچ

در روی پوست سر هر انسان نوعی قارچ به نام مالاسزیا وجود دارد که در برخی از افراد می تواند یک پاسخ التهابی ایجاد کند که شوره سر یا سایر بیماریها مانند اگزما را ایجاد کند. استفاده از شامپویی با ترکیبات بازدارنده مالاسزیا، مانند پیر یتیون روی، ممکن است به درمان شوره سر مرتبط با قارچ کمک کند. استفاده از روغن درخت چای رقیق شده یا شامپو حاوی روغن درخت چای نیز ممکن است به کاهش شوره سر مرتبط با قارچ نیز موثر باشد.

شوره سر مرتبط با بیماری

برخی از بیماریهای پوستی رایج ازجمله پسوریازیس، اگزما و درماتیت سبورئیک می توانند روی پوست سر شما تأثیر بگذارند و باعث شوره سر شوند.

درماتیت سبورئیک:

بیشتر در افرادی با پوست چرب رخ می دهد. این نوع شدید شوره سر پوست چرب است. علاوه بر پوسته پوسته شدن، این عارضه رایج پوست سر می‌تواند باعث ایجاد لکه های پوسته پوسته، لکه های قرمز و خارش شود. یکی از موثرترین راه ها برای درمان شوره سر ناشی از درماتیت سبورئیک، شامپویی است که حاوی روی پیریتیون است.

اگزما:

اگزما که به عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته می‌شود، با تکه های پوسته پوسته شدن و خارش دار و گاهی راش های قرمز مشخص می‌شود. هنگامی که روی پوست سر شما ظاهر می شود این وضعیت التهابی می تواند باعث ایجاد پوسته های شود که معمولاً بزرگتر از پوسته های شوره سر پوست خشک هستند. همچنین ممکن است متوجه پوست قرمز و تحریک شده روی پوست سر خود شوید. استفاده از یک شامپوی ملایم و مرطوب کننده ممکن است کمک کند، اگرچه ممکن است نیاز به درمان موضعی قوی تری داشته باشید که توسط پزشک تجویز شده است.

پسوریازیس:

طبق گزارش انجام شده حدود ۵۰ درصد از افرادی که پسوریازیس دارند، پسوریازیس پوست سر نیز دارند. پسوریازیس پوست سر ممکن است به صورت پوسته های ریز و پودری با درخشندگی نقره‌ای ظاهر شود. همچنین ممکن است به صورت تکه های برآمده، ملتهب و پوست دار پوست پوشیده شده با تجمع سلول‌های مرده پوستی سفید نقره‌ای ظاهر شود. کورتیکواستروئیدها گاهی اوقات می‌توانند شعله ور شدن پسوریازیس را کاهش دهند. شامپویی که حاوی اسید سالیسیلیک یا زینک پریتیون است نیز ممکن است به کاهش علائم پسوریازیس پوست سر کمک کند.

پیشگیری و درمان

راهبردهای درمان و پیشگیری از شوره سر را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

▪︎ شامپوهای شوره سر
▪︎ تغییر سبک زندگی
▪︎ مراقبت از مو

شامپوهای شوره سر

برای برخی افراد، استفاده از شامپوی که هدف آن درمان شوره سر است، برای درمان و پیشگیری از پوسته پوسته شدن کافی است. برخی از شامپو ها برای استفاده روزانه هستند، در حالی که برخی دیگر باید کمتر استفاده شوند. اگر یک نوع شامپو موثر نیست یا اثر خود را به مرور زمان از دست می دهد نوع دیگری را امتحان کنید. اگر شامپو عوارض جانبی ایجاد کرد مانند قرمزی و تحریک، یا بثورات پوستی، بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید و با یک متخصص پزشکی صحبت کنید.

شیوه زندگی

یک سبک زندگی سالم می تواند از چندین جهت برای سلامت پوست سر شما مفید باشد. به ویژه سعی کنید استرس خود را مدیریت کنید، زیرا سطوح بالای استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کرده و برخی بیماری های پوستی مانند درماتیت سبورئیک، اگزما و پسوریازیس را تشدید کند. رژیم غذایی سالمی داشته باشید که حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا۳، روی، ویتامین های B و پروبیوتیک ها باشد.

مراقبت از مو

اگر مستعد شوره سر هستید، ممکن است لازم باشد تغییراتی در روتین مراقبت از مو و محصولاتی که استفاده می کنید ایجاد کنید. محصولات آرایش مو، از جمله رنگ مو، که ممکن است پوست شما را تحریک کند یا روغن و مواد شیمیایی روی پوست سر شما باقی بگذارد که ممکن است خطر ابتلا به شوره سر را افزایش دهد محدود کنید، از آب گرم خودداری کنید. به جای آن از آب ولرم برای شستن موهای خود استفاده کنید. به طور مرتب با شامپوی ملایم یا شامپوی که حاوی مواد ضد شوره است شامپو بزنید و حتماً موهای خود رابه خوبی آبکشی کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

یک مورد خفیف شوره سر معمولاً نیاز به ارزیابی و درمان پزشک ندارد. اگر متوجه تغییراتی در پوست سر خود شدید که جدی تر هستند یا با درمان های خودمراقبتی از بین نمی روند، می توانید به یک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

سخن پایانی

اگرچه پوسته های شوره سر اغلب شبیه به هم هستند، اما می توانند در اثر انواع مختلفی از شرایط پوست سر ایجاد شوند. توجه دقیق به ظاهر پوسته ها، وضعیت پوست و مو و سایر علائم احتمالی ممکن است به شما کمک کند تا بفهمید چه نوع شوره سر را دارید و سپس به درمان آن اقدام کنید.